Vùng Biển Đông, với diện tích khoảng 3,5 triệu km², đã trở thành điểm nóng về địa chính trị trong nhiều năm qua. Đây là khu vực chiến lược quan trọng không chỉ về kinh tế, với hơn 30% tổng lưu lượng hàng hóa toàn cầu đi qua, mà còn về quân sự và an ninh. Nhiều quốc gia, đặc biệt là Trung Quốc, Việt Nam, Philippines, Malaysia, và Brunei, đang tuyên bố chủ quyền đối với các khu vực khác nhau trong vùng biển này, khiến căng thẳng khu vực gia tăng .
 |
| Ảnh Minh Hoạ |
Động thái của Trung Quốc và các bên liên quan
Trung Quốc là quốc gia có những tuyên bố chủ quyền mạnh mẽ nhất tại Biển Đông, với việc đưa ra “đường chín đoạn” (đường lưỡi bò) nhằm chiếm hầu hết vùng biển này. Trong những năm gần đây, Trung Quốc đã tăng cường hoạt động quân sự, xây dựng các đảo nhân tạo, và triển khai căn cứ quân sự tại quần đảo Trường Sa và Hoàng Sa, hai quần đảo mà Việt Nam cũng tuyên bố chủ quyền .
Hoạt động bồi đắp đảo nhân tạo của Trung Quốc đã vấp phải sự phản đối mạnh mẽ từ các nước trong khu vực và quốc tế. Đặc biệt, Mỹ đã điều các tàu chiến và máy bay tuần tra đến khu vực nhằm thực hiện chiến dịch “tự do hàng hải” (FONOPs) để thách thức các tuyên bố chủ quyền phi lý của Trung Quốc. Washington liên tục nhấn mạnh rằng các vùng biển quốc tế không thuộc về bất kỳ quốc gia nào và rằng quyền tự do hàng hải cần được tôn trọng theo Công ước Liên Hợp Quốc về Luật Biển (UNCLOS) .
Các căng thẳng song phương và đa phương
Việt Nam là một trong những quốc gia trực tiếp chịu ảnh hưởng từ các hành động của Trung Quốc tại Biển Đông. Các vụ va chạm giữa tàu cá Việt Nam và tàu hải cảnh Trung Quốc thường xuyên xảy ra, làm tăng thêm căng thẳng song phương. Chính phủ Việt Nam đã nhiều lần lên tiếng phản đối các hoạt động bất hợp pháp của Trung Quốc tại quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, đồng thời kêu gọi cộng đồng quốc tế ủng hộ lập trường bảo vệ chủ quyền hợp pháp của Việt Nam .
Ngoài ra, Philippines cũng là quốc gia có tranh chấp gay gắt với Trung Quốc. Dù Tòa án Trọng tài Quốc tế ở The Hague đã ra phán quyết vào năm 2016 bác bỏ các yêu sách chủ quyền của Trung Quốc dựa trên “đường chín đoạn”, Bắc Kinh vẫn không chấp nhận phán quyết này và tiếp tục thực hiện các hoạt động quân sự hóa trong khu vực .
Mỹ và vai trò của các cường quốc quốc tế
Mỹ đóng vai trò quan trọng trong việc giữ vững tự do hàng hải tại Biển Đông. Các hoạt động quân sự của Mỹ, cùng với sự hiện diện của các đồng minh trong khu vực như Nhật Bản và Australia, đã tạo nên sự đối trọng với tham vọng của Trung Quốc. Chính sách của Washington dưới thời Tổng thống Joe Biden vẫn giữ vững lập trường cứng rắn trong việc duy trì quyền tự do hàng hải và bảo vệ lợi ích của các đồng minh khu vực .
Ngoài Mỹ, Liên minh châu Âu (EU) cũng bày tỏ mối quan ngại về tình hình Biển Đông. EU đã nhiều lần kêu gọi giải quyết tranh chấp bằng con đường ngoại giao và tuân thủ luật pháp quốc tế. Điều này cho thấy Biển Đông không chỉ là vấn đề khu vực mà còn có tầm ảnh hưởng toàn cầu, với nhiều quốc gia có lợi ích chiến lược tại đây.
Tương lai của Biển Đông
Mặc dù có nhiều nỗ lực từ các quốc gia để giảm căng thẳng và tìm kiếm giải pháp hòa bình, tình hình Biển Đông vẫn chưa có dấu hiệu lắng dịu. Các cuộc đàm phán giữa ASEAN và Trung Quốc về Bộ Quy tắc Ứng xử tại Biển Đông (COC) đã diễn ra trong nhiều năm nhưng chưa đạt được thỏa thuận cụ thể. Sự chậm trễ này làm dấy lên lo ngại rằng căng thẳng có thể tiếp tục leo thang, đặc biệt khi Trung Quốc không ngừng tăng cường quân sự hóa và thực hiện các hành động khiêu khích .
Kết luận
Tình hình tại Biển Đông vẫn là một thách thức lớn đối với hòa bình và ổn định khu vực. Các quốc gia liên quan, đặc biệt là Trung Quốc và các nước Đông Nam Á, cần nỗ lực hơn nữa để tìm ra giải pháp hòa bình, thông qua các cuộc đối thoại song phương và đa phương. Sự tham gia của các cường quốc quốc tế như Mỹ và EU cũng đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì ổn định và tuân thủ luật pháp quốc tế tại vùng biển chiến lược này.
(Chú Ý) Cần Tham Khảo Thêm Tin Tức Các Nguồn Báo Chí Chính Thống Tại Việt Nam:
